De gezichten achter het congrestival NIEUW BAKJE TROOST
Het congrestival NIEUW BAKJE TROOST is een initiatief van Immanuel Baan (uitvaartbegeleiding), Carolina Verhoeven (culinair erfgoedcentrum), Winny Bos (levenseinde doula) en Eric van Veluwen (congrescentrum Antropia).
In deze blog lees je meer over Carolina Verhoeven – Culinair erfgoedcentrum
Carolina is een van de gezichten achter het congrestival NIEUW BAKJE TROOST.
Als culinair etnoloog /funerair food coach houdt Carolina zich bezig met de vraag ‘wat komt er op tafel bij een uitvaart of afscheid van een dierbare?’. In ons moderne en multiculturele Nederland verdwijnen rouw gebruiken en tradities. We kennen ze niet meer of we kennen elkaars culturele historische achtergrond onvoldoende. Carolina vindt het belangrijk dat deze kennis niet verloren gaat. Door middel van haar Stichting Culinair Erfgoedcentrum, legt Carolina deze troostende gebruiken vast, deelt ze en blaast ze nieuw leven in.
Rouwen in multicultureel Nederland
‘Op het journaal werd een Afghaanse uitvaart getoond waarbij de kistdragers dansten met de kist. Hier werd een beetje lacherig over gedaan. Ik vind het belangrijk dat we respect hebben voor elkaars cultuur. Dat begint met elkaars gebruiken leren kennen. Als je ze niet kent, kan je ze ook niet begrijpen’, aldus Carolina. Ze heeft in verschillende landen kennis gemaakt met de tradities en gebruiken rondom afscheid. Haar focus ligt daarbij op de eetcultuur. Juist symbolieken, rituelen en tradities in eten geven houvast.
Van oude tradities naar nieuwe rituelen
Iedereen moppert dan wel over het kopje koffie met een plakje cake, maar dit heeft een historie. Van oudsher werd er altijd een kruidkoek gebakken bij een (aankomend) overlijden. Die werd verdeeld onder de mensen. Het staartje daarvan is nu het plakje cake. Op het congrestival laten we bezoekers kennis maken met het verhaal achter tradities en gebruiken.
Op de aankondiging van het congrestival staat het nonnen-kruis, een broodfiguur gemaakt van graan. Het graan waarmee je brood bakt, heeft zelf de levenscyclus meegemaakt: zaaien, groeien, rijpen en in de herfst afsterven. Een deel van het graan gebruiken we om brood te bakken, een ander deel om in het nieuwe jaar nieuw graan te zaaien. Vergelijkbaar met de verschillende stadia van leven en dood. Symboliek vinden we ook in de vorm van de broden. Op het congrestival laten we verschillende broodfiguren zien, zoals de doodsbeenbroodjes en krakelingen.
‘Je kan zelf een grote stempel drukken in het afscheidsritueel. Je mag zelf je eigen gebruiken creëren.’
Nieuwe rituelen
Carolina houdt zich bezig met de vraag: ‘Welke nieuwe rouwrituelen kunnen we aanbieden? En, hoe zijn deze toe te passen en bruikbaar te maken in onze huidige samenleving?’.
Vroeger werden uitvaartrituelen in Nederland vooral vormgegeven door de kerk. Dit gebeurde volgens een relatief vast patroon. Tegenwoordig zijn er veel alternatieven voor een uitvaart, en wordt het ritueel op verschillende manieren vormgegeven. Je kunt niet meer spreken van een typische rouwcultuur, doordat tradities en gebruiken versmelten. Door individualisering en personalisering is er steeds meer ruimte gekomen voor eigen invulling. Er wordt gezocht naar tradities en gebruiken die mensen aanspreken en passen bij de overledene en nabestaanden.
Rijkdom aan funeraire en culinaire tradities
Dit congrestival gaat over alledaagse dingen in rouwcultuur. Wat hebben veranderingen door de eeuwen gebracht naar het rouwen van nu? Carolina hoopt door middel van het congrestival het verhaal achter het rouwen zichtbaar te maken. Bezoekers kunnen de rijkdom van funeraire en culinaire tradities komen bewonderen en kennis komen maken met de rouwcultuur van diverse culturen en gemeenschappen.
Meer informatie over Carolina en haar werk is te vinden op www.culinairerfgoedcentrum.com